«۱۹ میلیون نفر» به جمعیت حاشیه‌نشین ایران طی دو سال گذشته اضافه شد
«۱۹ میلیون نفر» به جمعیت حاشیه‌نشین ایران طی دو سال گذشته اضافه شد
یک کارشناس مدیریت بحران شهری می‌گوید در سال ۹۷ حدود ۱۹ میلیون نفر در ایران حاشیه‌نشین بودند اما با وقوع بحران‌های اقتصادی، این جمعیت اکنون به ۳۸ میلیون نفر رسیده است.
محمدرضا محبوب‌فر، عضو انجمن آمایش سرزمین ایران، به «خبرگزاری برنا» گفته است با اینکه حاشیه‌نشینی همیشه در ایران و سایر نقاط جهان وجود داشته اما الگوی حاشیه‌نشینی در ایران تغییر یافته، بزرگ‌تر شده و به مراکزی جدید گسترش یافته است.
به گفته این کارشناس مدیریت بحران شهری، جمعیت حاشیه‌نشین قبلا در بافت‌های فرسوده شهری ساکن بود اما با افزایش تعداد آنان، اکنون به خطوط مرزی شهرها، بسیاری از مناطق گردشگری و تاریخی، اماکن مذهبی مثل امامزاده‌ها و حتی اطراف و داخل گورستان‌ها کشیده شده است.
محمدرضا محبوب‌فر برآورد کرده است ۲۰ درصد از حاشیه‌نشینان (حدود ۷ میلیون و ششصدهزار تن) در اطراف گورستان‌ها زندگی میکنند.
رشد سریع ظرف چهار سال
مقام‌های جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر همواره از افزایش تصاعدی حاشیه‌نشینان خبر داده و نسبت به روند روبه رشد حاشیه‌نشینی ابراز نگرانی کرده‌اند.
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، خرداد ۹۵ جمعیت حاشیه‌نشین‌ها در ایران را ۱۱ میلیون نفر اعلام کرد و چند ماه بعد (دی ۹۵) انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی، این تعداد را بین ۱۲ تا ۱۳ میلیون نفر دانست.
عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، شهریور ۹۶ از وجود «۱۹ میلیون بد‌مسکن» خبر داد و گفت علاوه بر آنها، ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفر هم در حاشیه شهرها زندگی میکنند و ۸ میلیون نفر هم «در بافت قدیمی شهرها رها شده‌اند».
فرید براتی سده، معاون سازمان بهزیستی ایران، نیز مرداد ۹۷ گفت که ۱۹ میلیون نفر در کشور در سه‌هزار منطقه حاشیه‌نشین زندگی میکنند.
جامعه‌شناسان و کارشناسان مدیریت شهری از جمله دلایل حاشیه‌نشینی را مشکلات اقتصادی به ویژه گرانی در بخش مسکن و اجاره‌بها ذکر کرده و می‌گویند این پدیده به گسترش تبعیض و نابرابری اجتماعی می‌انجامد و نرخ ناهنجاری‌های اجتماعی را بالا می‌برد.
«کوره‌نشینی» پس از «گورخوابی»
با وجود آمارهای حاکی از رشد سریع حاشیه‌نشینی، یک نماینده مجلس گفته است حاشیه‌نشینی با چیزی که مد نظر همه است متفاوت است و «به معنای زاغه‌نشینی نیست».
ابوالفضل ابوترابی، نماینده مجلس شورای اسلامی، به خبرگزاری برنا گفته است همه ۳۸ میلیون نفری که به عنوان حاشیه‌نشین معرفی می‌شوند ساکن حلبی‌آباد یا زاغه‌ها نیستند و به برخی از آنان فقط به دلیل اینکه خارج از محدوده شهر هستند حاشیه‌نشین گفته می‌شود.
این نماینده مجلس وجود زاغه‌نشینی را هم انکار کرده و گفته است در بدترین حالت «کوره‌نشینی» داریم؛ یعنی «کوره‌های قدیم آجرپزی با یک گچ و سیمان تبدیل به محل زندگی این افراد شده است».
دی‌ماه ۹۵ انتشار گزارشی در روزنامه همشهری درباره «گورخوابی» واکنش‌های بسیاری برانگیخت اما بنابر برخی گزارش‌ها، این پدیده از جمله در اطراف آرامگاه روح‌الله خمینی همچنان ادامه دارد.
